By 
Obez miyim? Beden kitle indeksi hesaplama nasıl yapılır? Obezite, günümüzün salgın hastalığı olduğundan dolayı pek çok kişi obez olup olmadığı konusunda meraklanıyor. Bunu test etmek için boy ve kilosunu bilenler, aşağıdaki araç ile hesap yapabilirler.
UYARI: Boyunuzu santimetre (cm) cinsinden (Örnek: 160), kilonuzu da kilogram (kg) cinsinden (Örnek: 80) girmelisiniz.
Obez miyim?
Obez miyim nasıl anlarım? Nasıl ölçülür? Sorusuna bu araçtan çıkan sonuçla yorum yapabilirsiniz. Obezite testi ile hesaplama yapmak için, aşağıdaki hesaplama aracı kullanılabilir.
İdeal kilom nedir?
Obez miyim sorusunun cevabı, vücut kitle indeksi değerlendirmesinin doğru yapılmasından geçer. İdeal kilo hesaplamak için, vücut kitle indeksi değerlendirilmelidir.
Vücut kitle indeksi nasıl hesaplanır?
Basit şekilde açıklamak gerekirse; kiloya göre boyun belirli bir formüle göre hesaplanmasıdır. Kilonuzu (kg cinsinden), boyunuza (metre cinsinden) böleceksiniz. Çıkan sonucu tekrar boyunuza böleceksiniz. Bu hesaplama boy kilo indeksi olarak da anlandırılmaktadır.
Çocuğum obez miyim diyor
Çocuklarda obezite hesaplama, biraz daha farklı olmaktadır. Vücut kitle indeksi yaşa göre, cinsiyete göre değişmektedir. Özellikle 18 yaşın altında farklı ve yanlış sonuç verebilir. 18 yaş altında, bebeklerde ve çocuklarda obezite hesaplama sistemi daha farklıdır. Çocuğum ya da bebeğim obez mi, hesaplama yaparak kilosunu değerlendirmek istiyorum diyen, çocuklarda obezite hesabı yapmak isteyen pek çok anne baba bulunmaktadır. Bebek ve çocuklarda obezite, persentil değerine göre hesaplanır… Persentil sonuçları da aşağıdaki şekilde yorumlanır.
Persentil değerlerine göre kilo durumu değerlendirmek için, aşağıdaki kriterler göz önünde bulundurulur.
- 0 – 5 persentil arası = Zayıf
- 5 – 85 persentil arası = İdeal kilo
- 85 – 95 persentil arası = Fazla kilo
- 95 ve üzeri = Obez
Sonra aşağıdaki tablolardan persentil, değerini bulacaksınız. Bulduğunuz persentil değerine göre de, çocuğunuzun “zayıf”, “ideal kilo”, “fazla kilolu”, “obez” kategorisinde olup olmadığını bulabilirsiniz.
Not: Bazı kurumlara göre, 3 – 97 persentil arası çocuklar için normal kilo olarak kabul edilir. 3’ün altı zayıf, 97’nin üzeri ise obez olarak kabul edilir. İdeal olanı, 50 persentilde bulunmasıdır.
Çocuklarda persentil ile obezite hesaplama (Kolay yöntem)
Çocuklar için de obezite ya da aşırı kilonun nasıl hesaplandığını kısaca anlatmak istiyoruz. Birkaç farklı yolu bulunmaktadır. En kolay yöntem, aşağıdaki tablo ile beden kitle indeksi üzerinden yapılan hesaplamadır.
Gerekli bilgiler; boy (m), kilo (kg) ve cinsiyet… Yukarıdaki beden kitle indeksi hesaplama aracını da kullanabilirsiniz direkt olarak. Örnek olarak, 3 farklı çocuk ile hesaplama yapacağız. Lütfen aşağıdaki örnekleri ve tabloyu dikkatle inceleyiniz…
Bebek ve çocuklarda kilo değerlendirme
3 farklı örnek ile kilo durumunu kolay olarak hesaplama
- İlk önce en ortadaki sütundan ay ve yaşına göre, yaş sütunundan ilgili yaş seçilir.
- Erkekler için tablonun solu, kızlar için sağ tarafı kullanılır.
- Yukarıdaki “Beden kitle indeksi hesaplama aracı” ile boy ve kilo değerleri girilerek, beden kitle indeksi hesaplanır.
- Beden kitle indeksinin, ilgili yaş satırında (çocuğunuz kaç yaşındaysa) hangi aralığa geldiği bulunarak persentil değeri hesaplanır.
- Bu sonuca göre de çocuğun kilosu hakkında değerlendirme yapılır.
ÖRNEK 1 (Mavi renkle yapılan hesaplama)
– 4 yaşında, 120 cm boyunda, 25 kg ağırlığında bir erkek çocuk için yapılan hesap. Yukarıdaki araçta; “boyunuz” kısmına 120, “kilonuz” kısmına ise 25 yazdık. Hesapla tuşuna basınca, “Beden Kitle İndeksiniz” bölümünde 17.36 sonucu çıktı.
* İlk olarak aşağıdaki tabloda yaş sütunundan, 4 yaş satırını buluyoruz. Erkek olduğu için tablonun sol tarafını kullanıyoruz. Beden kitle indeksi, 17.36 çıkmıştı. Tabloda sol tarafa giderek o değeri buluyoruz ve yuvarlak içine alıyoruz. Yuvarlak içindeki değer, yukarıda en üstte 85’e karşılık geliyor. Bu da bize, çocuğun 85 persentil olduğunu gösteriyor.
SONUÇ: 85 persentile göre kilosunu değerlendiriyoruz. 85 persentil ideal kilo aralığında olduğu için, çocuğumuz ideal kilonun en üst sınırındadır diyebiliyoruz. Yapılan işlemleri, tablo içerisinde mavi çizgi ile belirttik. Lütfen dikkatle tekrar tekrar inceleyiniz…
ÖRNEK 2 (Pembe renkle yapılan hesaplama)
– 6 yaşında, 140 cm boyunda, 30.5 kg ağırlığında bir kız çocuk için yapılan hesap. Yukarıdaki araçta; “boyunuz” kısmına 140, “kilonuz” kısmına ise 30.5 yazdık. Hesapla tuşuna basınca, “Beden Kitle İndeksiniz” bölümünde 15.56 sonucu çıktı.
* İlk olarak aşağıdaki tabloda yaş sütunundan, 6 yaş satırını buluyoruz. Kız olduğu için tablonun sağ tarafını kullanıyoruz. Beden kitle indeksi, 15.56 çıkmıştı. Tabloda sağ tarafa giderek o değeri buluyoruz ve yuvarlak içine alıyoruz. Yuvarlak içindeki değer, yukarıda en üstte 50’ye karşılık geliyor. Bu da bize, çocuğun 50 persentil olduğunu gösteriyor.
SONUÇ: 50 persentile göre kilosunu değerlendiriyoruz. 50 persentil ideal kilo aralığında olduğu için, çocuğumuz tam ideal kilodadır diyebiliyoruz. Yapılan işlemleri, tablo içerisinde pembe çizgi ile belirttik.
ÖRNEK 3 (Kırmızı renkle yapılan hesaplama)
– 10 yaşında, 150 cm boyunda, 60 kg ağırlığında bir erkek çocuk için yapılan hesap. Yukarıdaki araçta; “boyunuz” kısmına 150, “kilonuz” kısmına ise 60 yazdık. Hesapla tuşuna basınca, “Beden Kitle İndeksiniz” bölümünde 26.67 sonucu çıktı.
* İlk olarak aşağıdaki tabloda yaş sütunundan, 10 yaş satırını buluyoruz. Erkek olduğu için tablonun sağ tarafını kullanıyoruz. Beden kitle indeksi, 26.67 çıkmıştı. Tabloda sol tarafa giderek o değeri buluyoruz ve yuvarlak içine alıyoruz. Yuvarlak içindeki değer, yukarıda en üstte 95’den daha büyük bir yere (kırmızı yukarı ok ile belirtilen yer) karşılık geliyor. Bu da bize, çocuğun 95 persentilden büyük olduğunu gösteriyor.
SONUÇ: 95 persentilden büyük olmasına göre kilosunu değerlendiriyoruz. 95 persentil üzeri, obezite aralığında olduğu için, çocuğumuz obezdir diyebiliyoruz. Yapılan işlemleri, tablo içerisinde kırmızı çizgi ile belirttik.
Bir diğer kilo değerlendirme yolu
İlk önce çocuğunuzun cinsiyet, yaş, boy (cm), ağırlık (kilo, kg), ve 3 yaşına kadar olanlar için baş çevresi (BÇ) bilinmelidir.
Örnek bir hesaplama ve değerlendirme
ÖRNEK: Ayşe Hanım, “7 yaşında, 125 cm ve 25 kg olan bir erkek evladım var, çocuğum obez mi acaba?” diyor.
Örnekteki çocuk için aşama aşama bakalım. Obez mi değil mi birlikte karar verelim.
1. Aşama: İlk önce cinsiyetine bakalım, erkek. Aşağıdaki tablolardan üstteki tablo, erkekler için olduğundan, onu kullanacağız.
2. Aşama: Yaşına bakalım, 7 yaşında. Erkekler için olan aşağıdaki tablonun en sol sütununda “Yaş” yazan kısımdan aşağı satırlara doğru inerek, 7 yaş satırını bulacağız. Aşağıdaki tabloda 17. satırda 7 yaşı bulabilirsiniz.
3. Aşama: 7 yaşa karşılık gelen 17. satırda, sağa doğru ilerleyerek 125 cm ve 25 kg değerlerine denk gelen kısım bulunmalı.
4. Aşama: Denk gelen kısım bulunduktan sonra, yukarıya çıkarak tablonun en üstündeki sayı not edilmeli. Bizim örneğimizde, 75’e denk geliyor. Bu da 7 yaşındaki bir erkek çocuğun, 125 cm ve 25 kg olması durumunda, 75 persentil olduğu anlamına geliyor.
5. Aşama: Bulduğumuz sonucu, yukarıdaki persentil değerlerine göre kilo durumu değerlendirme kurallarına göre yorumlayacağız. 75 persentil, 5 -85 persentil aralığına denk geldiği için; bu aralık için tanımlanan ideal kilo kategorisine girmektedir. Yani örnekteki çocuk, ideal kilodadır.
Bir diğer örneğe hızlıca bakalım.
ÖRNEK: 15 yaşında bir kız çocuğu, 175 cm ve 75 kg. Acaba obez mi?
Sonuç: Kız çocuğu olduğu için aşağıdaki tablolardan, alttakini kullanacağız. 15 yaş için, en soldaki bölümden aşağı doğru ineceğiz, 25. satıra denk geliyor. Satırda sağa doğru ilerleyin. 175 cm ve 75 kg için ilgili aralığı bulun. Yukarıya doğru çıktığımızda 75-90 persentil arasına denk gelmektedir. 75- 90 persentil de ideal kilo ile normal kilo arasında bir değerde olduğunu gösterir.
Çocuklarda obezite hesabı için farklı bir yöntem
DSÖ (WHO) olarak bilinen Dünya Sağlık Örgütü tarafından, çocuk ve bebekler için hazırlanan persentil tabloları ile de hesaplama yapabilirsiniz. Sadece kiloya göre ya da sadece boya göre persentil tablolarına bakarak sonuç bulabilirsiniz.
Ülkemizde bu tabloları referans alarak hazırlanmış, Sağlık Bakanlığı kitapçıklarını da kullanabilirsiniz. Çocuklar bu tablolar ile obez miyim sorusunda en kolay yanıtı bulabilirler.
Erkek bebek ve çocuk için persentil hesaplama ile obezite hesabı
(Erkek bebek veya çocukların obez olup olmadığını değerlendirmek için aşağıdaki tablo kullanılmalıdır.)
Erkek bebek ve çocuklar için persentil tablosu
Kız bebek ve çocuk için persentil hesaplama ile obezite hesabı
(Kız bebek veya çocukların obez olup olmadığını değerlendirmek için aşağıdaki tablo kullanılmalıdır.)
Kız bebek ve çocuklar için persentil tablosu
Obez çıktım. Ne yapmalıyım?
Eğer sonuç obez olarak çıktıysa, ilk olarak obezite nedir yazımızı okumanızı ve ne tarz bir hastalık olduğunu detaylı olarak incelemenizi kesinlikle öneririz. Ayrıca obezite testi, obezite testi nasıl yapılır yazımızı da inceleyerek, obeziteye yatkınlığınızı daha iyi anlayabilirsiniz.
Boyunuz ve kilonuzu ya da beden kitle indeksinizi (İngilizce’de Body Mass İndex “BMI” olarak da bilinir.) aşağıya yazabilirsiniz. Obez misiniz değil misiniz, yorumlayabiliriz.
Sitemizi inceleyerek bu hastalık hakkında bilgilenebilirsiniz. Obezite hastalığı ve sağlıklı yaşam yazılarını bulabilirsiniz. Bu yazıları yazıları dikkatlice okumanızı öneririz.
Özellikle 2. derece ve üzerinde çıkan obezite hastalarının (morbid obez ve üzeri çıkanların) kesinlikle bir tıbbi destek almasını öneririz.Aşağıdaki yorum kısmına, çocuğunuzun ya da kendi boyunuz ve kilonuzu ya da vücut kitle indeksi (VKİ) yazın. İdeal kiloda olup olmadığınız hakkında ücretsiz değerlendirme yapalım.Öğrenmek İstiyorum!
İdeal kilo hesaplama uygulaması: Obez miyim?
Sitemiz tarafından, android işletim sistemi kullanan telefonlar için hazırlanan ve Google Play Store’da sergilenen “Obez miyim?” uygulamasını ücretsiz olarak telefonunuza indirebilirsiniz.
