By Metabolizma, vücuda aldığı yemek ve içecek gibi gıdaları enerjiye dönüştüren kimyasal işlemdir. Vücudun düzenli olarak çalışması için bu enerjiye ihtiyacı vardır.
Vücudun dinlenme sırasında ihtiyaç duyduğu, nefes alıp verme gibi görevlerin gerçekleştirilmesi için vücutta dolaşan kan hücrelerinin sağlıklı işleyişine ihtiyaç vardır.
Metabolizma cinsiyet, yaş, hormon düzeyleri, boy, vücut yapısı ve günlük aktiviteler gibi çeşitli durumlara göre belirlenir. Metabolizmanın yavaş ya da düzensiz çalışmasının vücut ağırlığı ve genel sağlık üzerindeki etkisi büyüktür.
Metabolizmanın yavaş olmasının birçok nedeni bulunmaktadır. Bunlardan bazıları açlık, sağlıksız ya da düşük kalorili diyetler, fiziksel aktivitelerin eksikliği, yüksek şekerli içecekler, yetersiz uyku, aşırı stres, toksin birikimi ya da şekerli gıdalar ile beslenmektir. Metabolizmanın yavaş çalışmasından sorumlu diğer faktörler ise diyabet ve hipotiroidi gibi hastalıklardır.
Metabolizmanın yavaş çalıştığını gösteren en önemli belirtiler düşük kan basıncı, düşük nabız, yorgunluk, halsizlik, kabızlık, ciltte kuruluk, vücutta yüksek yağ oranı ve aşırı duyarlılıktır. Erkeklerin metabolizmaları genellikle kadınlara oranla daha hızlı çalışır.
Metabolizma hızınız düşükse yaşam tarzınızda bazı değişiklikler yapabilir, aynı zamanda diyetinizde de bazı değişikliklere gidebilirsiniz.
Metabolizmayı hızlandırmak için yapılması gereken şeyler – 10 doğal yöntem
1. Yeşil Çay
1999 yılında İsviçre Cenevre Üniversitesi’nde yapılan bir çalışmada yeşil çayın metabolizmayı ve yağ oksidasyonunu hızlandırdığı bulunmuştur. Yeşil çay güçlü antioksidanlar ve flavonoidler içermektedir. Ayrıca yeşil çayın metabolizmayı hızlandırmak için uyarıcı etkileri de bulunmaktadır.
· Bir bardak sıcak suya 1 çay kaşığı yeşil çay yaprağı ekleyin.
· Üzerine bir kapak kapatın ve 5 dakika boyunca dinlendirin.
· Ardından süzün ve içerisine biraz bal ilave edin.
· Her gün 2 ya da 4 bardak yeşil çay için.
2. Bitkisel Yağlar
Araştırmalara sonucunda bitkisel yağlar vücudun detoksifikasyonu için tavsiye edilmektedir. Aynı zamanda vücudu fazla kilolardan kurtarmada ve metabolizmayı hızlandırmada da etkilidir.
· Ağzınıza 1 çorba kaşığı organik hindistan cevizi yağı ve susam yağını karıştırarak koyun.
· Yaklaşık olarak 20 dakika kadar ağzınızda bekletin.
· Daha sonra tükürün ve dişlerinizi fırçalayın.
· Aynı işlemi günlük olarak ve sabahları aç karnına tekrarlayın.
Not: Gargara sırasında yağ yutmaktan kaçının.
3. Acı Biber
Acı biberdeki kapsaisin olarak bilinen bir bileşik, hücrelerde bulunan ısıyı enerjiye dönüştürür. 2008 yılında Danimarka Aarhus Üniversitesi’nde gerçekleştirilen bir araştırmaya göre, kapsaisin tüketiminin vücut ısısını düzenlemede ve metabolizmayı hızlandırmada etkili olduğu kanıtlanmıştır.
· Çorbalar, salatalar veya sevdiğiniz yiyeceklere acı biber ya da toz biber ekleyebilirsiniz.
· Ayrıca doktorunuza danıştıktan sonra acı biber kapsülü de kullanabilirsiniz.
4. Elma Sirkesi
Elma sirkesi daha verimli kalori yakmak için ve metabolizma hızını artırmak için etkili çözümlerden biridir. Elma sirkesi vücudu alkalileştirmek için oldukça etkilidir.
· Bir bardak suya 1 ya da 2 çay kaşığı elma sirkesi ekleyin.
· Her sabah ve yemeklerden önce bu sudan için.
· Bu işlemi günlük olarak rutin bir şekilde tekrarlayın.
Not: Elma sirkesi miktarını günlük olarak yavaş yavaş 2 yemek kaşığına kadar artırabilirsiniz.
5. Limonlu Sıcak Su
Metabolizma hızını artırmak için bir bardak limonlu ılık su içmek çok faydalı olacaktır. Bu vücudunuzu alkalileştirerek ve metabolizmayı hızlandırmada etkili olacaktır.
· Bir bardak sıcak suya yarım limonun suyunu sıkın.
· İçerisine 1 çay kaşığı bal ve yarım çay kaşığı karabiber tozu ilave edin.
· Sabahları aç karnına için.
· Metabolizmayı hızlandırmak için bu işlemi sık sık tekrarlayın.
6. Zencefil
Zencefil vücut ısısını artırmaya yarayan termojenik niteliklere sahiptir. Aynı zamanda metabolizmayı hızlandırıcı etkisi de vardır. Zencefil daha az yemek yemeyi ve hızlı kalori yakmayı sağlayan tatmin duygusunu artırmaya da yardımcıdır.
· 1 fincan kaynar suya 1 çay kaşığı taze doğranmış zencefil kökü ekleyin.
· Üzerine bir kapak kapatın ve 10-15 dakika boyunca dinlendirin.
· Ardından süzürek içerisine biraz bal ekleyin.
· Bu çaydan günlük olarak 2 ya da 3 kez bir bardak, yavaş yavaş yudumlayın.
Dilerseniz küçük bir parça taze zencefil kötü çiğneyebilir ya da doktorunuza danışarak zencefil kapsülleri de alabilirsiniz.
7. Sıvı Alımını Artırın
İçme suyu diğer sıvılar gibi metabolizmayı hızlandırır ve yağ yakar.
Klinik Endokrinoloji ve Metabolizma Dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre 500 ml su içmek sağlıklı insanlarda metabolik hızı %30 oranında artırmaktadır. Öte yandan ise hafif dehidrasyon metabolizmayı yavaşlatmaktadır.
· Günlük olarak en az 8 ya da 10 bardak su için.
· 1 ya da 2 günde bir buzlu su için.
· Papatya çayı, yeşil çay, zencefil çayı, nane çayı ve diğer bitkisel çaylar ile birlikte günde birkaç bardak su için.
· Diyetlerinize taze meyve ya da sebze suları dahil edin.
· Yüksek miktarsda su içeren hindistan cevizi suyu, az yağlı süt, soya sütü, yoğurt, meyve ve sebzeler ile sıvı alımınızı artırın.
Not: Sıvı gereksinimleri kişiden kişiye değişir. Bu nedenle sıvı alımınızı kendinize göre ayarlamalısınız.
8. D Vitamini Alın
D vitamini metabolizmayı hızlandırmada ve kilo vermede oldukça etkilidir. Yapılan çalışmalar sonucu düşük D vitamini alımının metabolizma hızını düşürdüğü ve vücutta yağ birikimine neden olduğu kanıtlanmıştır.
Ayrıca D vitamini sağlıklı bir vücut için gerekli olan kalsiyum, demir, magnezyum, fosfat ve çinko gibi içerikler sayesinde bağırsak emilimini artırmaktadır.
· Vücudunuzun D vitamini üretmesine yardımcı olmak için günde 10 ya da 15 dakika, özellikle sabahları güneşlenin.
· Yağlı balık, süt, karaciğer ve yumurta gibi D vitamini açısından zengin gıdalarla beslenin.
· Ayrıca doktorunuza danıştıktan sonra D vitamini takviyesi de alabilirsiniz.
9. Sağlıklı Beslenin
Sağlıklı gıdalar tüketmek ve sağlıklı beslenmek metabolizma hızını artırmak için oldukça önemlidir. Düzenli yemek yeme alışkanlığı ve sağlıklı atıştırmalıklarla beslnemek gün boyu metabolizmayı desteklemektedir.
· Güne sağlıklı bir kahvaltı yaparak başlayın. 2010 yılında Obezite Uluslararası Dergisi’nde yayınlanan bir çalışmaya göre kahvaltıyı düzenli yapmanın metabolizma hızını artırmada ve vücudun gün boyunca daha fazla yağ yakmasında oldukça etkili olduğu bulunmuştur.
· Günde iki öğün yiyin.
· Çok yemeyin, sık sık yiyin.
· Öğün aralarında sağlıklı atıştırmalar tüketin.
· Eğer kilo vermeye çalışıyorsanız ağır yemeklere düşkünlükten kaçının. Ayrıca akşam yemeğini yatmadan en az 2 saat önce yiyin.
10. Günlük Egzersiz Yapın
Düzenli egzersiz yapmak metabolizma hızını artırmanın en etkili yollarından biridir. Egzersiz yaptığınız zaman metabolizma gücünüz artacaktır. Aynı zamanda egzersiz yapmak enerjinizi de artıracaktır.
· Her gün 30 dakika anaerobik egzersizler yapın, sprint-up ve şınav çekin.
· Haftada 2 kez kuvvet antrenmanı yapın.
· Günlük olarak yaklaşık 30 dakika yüzme, bisiklet, yürüyüş gibi aerobik egzersizleri yapın.
Not: Egzersiz öncesi ve egzersiz sonrası vücudun dinlenmesi için ısınma hareketlerini unutmayın.
Ek Öneriler
· Diyetlerinize ton balığı ve somon gibi yağlı balık çeşitlerini dahil edin.
· C ve B vitaminleri, kalsiyum, protein, demir ve lif açısından zengin gıdalarla beslenin.
· Kahvaltı öğününüzü asla atlamayın.
· Kalori ihtiyacınızı hesaplayarak belirleyin ve buna uygun bir diyet planı oluşturun.
· Kendinizi asla aç bırakmayın. Bu şekilde metabolizma hızınızı düşürebilirsiniz.
· Metabolizmayı hızlandırmak için over-the-counter hapları kullanmayın.
· Stres, vücudun kortizol miktarını artırır ve metabolizmayı etkiler. Bu nedenle stresten kaçının.
· Uykusuzluk obezite ve kilo artışına neden olur. Aynı zamanda metabolizmayı da yavaşlatır. Bu nedenle iyi uyumaya özen gösterin.
· Günlük olarak küçük bir fincan kahve içebilirsiniz. Sinir sistemini uyararak metabolizmayı hızlandırmada etkilidir.
