Evden çıkmadan yanınıza atıştıracak bir şey almayı unutursanız, gününüz agresif ve sürekli açlık hissiyle mi geçiyor? Ne kadar yerseniz yiyin asla doymuyor musunuz?
Açlık sanıldığı kadar basitçe açıklanabilen bir olgu değil, hem biyolojik hem de psikolojik etmenleri var. Biz ise aşağıda açlığın nedenlerinden bazılarını sıraladık. Belki biri ya da birkaçı sizin açlığınızın nedenidir.
1. İşlenmiş Karbonhidrat Tüketiyorsunuz
Öğünlerinizde vazgeçemediğiniz şeyler arasında, makarna, pilav, pizza bulunuyor, atıştırmalıklarda beyaz ekmeğe yapılmış sandviç mi tercih ediyorsunuz? Eğer öyleyse, vücudunuzu sürekli işlenmiş ve besin değeri düşük karbonhidratlarla dolduruyorsunuz demektir. Yukarıda saydığımız basit karbonhidratlar tüketildiğinde vücut gelen şeker dozuna tepki veriyor ve fazla miktarda insülin üretip kan şekerini düşürüyor. Dolayısıyla çabuk acıkıyor ve daha çok karbonhidrat tüketmek istiyorsunuz. Çözüm basit, karmaşık karbonhidrat tüketmek; sebzeler, esmer pirinç, kinoa, meyveler, tam tahıllı ekmekler gibi.
2. Aç Değil Susuzsunuz
Physiology & Behavior dergisinin yaptığı bir ankette insanların %60’ı su içmek yerine yemek yiyorlar. Bunun nedeni ise hem susuzluğu hem de açlığı kontrol eden hipotalamusun gelen sinyalleri karıştırıyor olması. Dolayısıyla açlığı yatıştırmanın en güzel yolu biraz su içmek. Ayrıca yapılan araştırmalar yemekten evvel 2 bardak su içmenin kalori tüketimine de olumlu etkisinin olduğu yönünde. Bir daha acıktığınızda önce bir bardak su için ve bir 20 dakika bekleyin, baktınız hâlâ açsınız o zaman bir şeyler yiyin. Denemekten zarar gelmez.
3. Televizyon İzlerken Yemek Yiyorsunuz
Gözü doymak deyimini hepimiz biliyoruz ama ortaya çıkan sonuçlara göre kulaklarımız da pek masum değiller. Food Quality and Preference’ta yayınlanan bir makalede, yemek yeme seslerinin yeme alışkanlığı üzerinde etkisi bulunduğu anlatılıyor. Yapılan araştırmada, bir gruba kulaklık ile diğerine ise kulaklık olmadan çıtır yiyecekler veriliyor. Kulaklıktan ise günlük sesler, televizyon ve radyo yayını yapılıyor. Ortaya çıkan sonuç, yediğini duymayanların daha fazla yemek tüketiyor olması. Demek ki yerken gözümüz gibi kulağımızın da doyması gerekiyor. Bir süre yemek yerken televizyon izlemeyin, bilgisayarla ilgilenmeyin ve müziğin sesini kapayın ya da kısın, yemek tüketiminize etkisine bakın.
4. Sürekli Streslisiniz
Stresin bizi etkilemediği tek bir an yok. Yemek yemek de bunlara dâhil. Stres, bir süre iştahınızı kapıyor çünkü bir yandan epinefrin yani adrenalin salgılıyor ve vücuda başka öncelikleri olduğunu hatırlatıyor. Fakat stres yaratan durum geçici değilse ya da stres hali devam ediyorsa, işte o zaman bambaşka bir hormon yani kortizol salgılanıyor. Kortizol açlık hormonlarını tetiklerken bir yandan da kandaki yağları çekip onları yağ hücrelerine depoluyor. Çözüm, çok da basit değil. Hayatınızda olan biteni kontrol edemeyebilirsiniz ama yiyip içtiğinize dikkat edebilirsiniz.
5. Yeterince Uyumuyorsunuz
Beslenme uzmanı Jay Cardiello diyor ki, yeterli uykuyu alamadığınızda vücudunuzdaki tokluk hormonu leptinin seviyesi düşüyor. Bu da açlığa neden oluyor. Çözüm hem basit hem değil, günde en az 7-8 saat uyumanız gerekli, bir de yatmadan önce yemek yememek tabii.
6. Kalori Hesabıyla Yemek Yiyip Yeterli Besin Alamıyorsunuz
Az kalorili beslenmekten çok doğru beslenmek önemli diye bas bas bağırıyor beslenme uzmanları. Kaloriyi tamamlamak için yeterli besleyicilikte yiyecek tüketmeyince açlığınız düzenli olarak tetikleniyor çünkü vücudunuz ihtiyacını karşılayamamış oluyor. Çözüm, güne yüksek proteinli ürünlerle başlamakta, yoğurt, yumurta bunlardan ilk akla gelenleri.
7. Hızlı Yemek Yiyorsunuz
Yine herkesin bildiği bir bilgi ile karşınızdayız; açlığın yatışması için gerekli süre minimum 20 dakika. Bu sürede ne kadar yerseniz yiyin vücut yeterince yedim hissini yaşamaz. Dolayısıyla yavaş yemek; hem doğru bir sindirim hem de daha az yemenizi sağlar. Küçük bir tüyo, yemek arasında dinlenmeye, su içmeyi denemeye ne dersiniz?
8. Öğün Atlıyorsunuz
Bu konu ile ilgili tartışmalar devam ededursun, biz elimizdeki gerçeklere odaklanalım. Acıkıyorsunuz ve sürekli aç hissediyorsunuz çünkü kandaki şeker oranını ayarlayamıyorsunuz. Yemediğiniz zaman vücut kandaki glikoz depolarını boşaltıyor, bu da ghrelin salgılanmasına neden oluyor. Çözüm basit. Az ama sık yemek. Öğünler arasına 4 saatten fazla zaman koymayın ve yanınızda hafif atıştırmalıklar taşıyın; fındık, ceviz, kuru kayısı gibi.